|
Earl Grey czyli Monument w Newcastle |
|
Wpisał Jadwiga Skierska
|
|
Poniedziałek, 05. Marzec 2018 11:54 |
 Earl Grey… pierwsze skojarzenie? ….Tetley Earl Grey. Pewnie myślicie, że napiszę o herbacie, waszej ulubionej w okrągłych torebkach. I tu wszystkich zaskoczę: nie podam przepisu na spożycie, ani przygotowanie herbaty w stylu angielskim, nie zaproszę na five o’clock, jak byście się tego mogli spodziewać, ani nawet nie umieszczę adresów herbaciarni.
Za to opowiem pokrótce o patronie tej herbaty, który teraz spogląda na nas z góry, stojąc samotnie na szczycie monumentu w samym środku miasta. O suchym pysku…
 Otóż Earl Grey zasłużył sobie na pamięć potomnych, lecz nie tylko jako miłośnik i propagator picia herbaty. Oprócz legendy - wg której – ktoś z jego poddanych uratował córkę chińskiego mandaryna, wsławił się również jako gorliwy przeciwnik niewolnictwa w Królestwie Brytyjskim, Lord Admiralicji, minister spraw zagranicznych i premier Wielkiej Brytanii (1830-1834). Działał aktywnie w Izbie Lordów na rzecz abolicji i zniesienia handlu niewolnikami, a także walczył w imieniu wolności wyznawczej katolików. Właśnie za jego rządów w 1833r. Anglia ogłosiła zniesienie niewolnictwa. Podejrzewam, że niewielu z nas o tym pamięta.
Handel żywym towarem dotyczył przede wszystkim imperiów zachodnich: Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Francji. Trwający niemal 200 lat proces wykorzystywania mieszkańców Afryki i Azji przez zachodnie mocarstwa wywoływał wiele zamieszek i buntów (np. powstanie Murzynów na Haiti w 1807). Jako pierwsza w swoich koloniach zlikwidowała niewolnictwo Francja, jednak w 1802 Napoleon znowu je przywrócił (!!!). Anglia w 1807r. również zniosła wyzysk niewolników, choć tak naprawdę dopiero reforma przeprowadzona przez Earla Greya (1832) przyniosła abolicję.
Ówczesny premier Wielkiej Brytanii (Earl Grey we własnej osobie) przyczynił się również do likwidacji „zgniłych okręgów wyborczych”, przekazując mandaty wyborcze do prężniej działających większych miast. Był również pomysłodawcą reformy parlamentu, dot. prawa wyborczego w zależności od stanu majątkowego. I chyba tym zachwycił mieszkańców i architektów, odpowiedzialnych za przebudowę centrum Newcastle. Na cokole monumentu wyryto inskrypcję ku jego pamięci: „Aktywnemu politykowi, który przez niemal pół wieku był adwokatem pokoju i odważnym przywódcą obywatelskiej i religijnej wolności”.
Kolumnę wybudowano w 1838r., czyli jeszcze za życia wyniesiono go na piedestał. Dziś niewiele osób pamięta o gorliwej polityce Earla i jego poświęceniu w imię wolności i pokoju, a tysiące spotykają się w ciągu roku u jego stóp. Fakt faktem patrzy na nas z góry, bez słowa, ale przecież zawsze możemy spojrzeć razem z nim, z wysoka na całe miasto. I mimo, że nawet na nas nie zerknie warto choć przez chwilę podelektować się jego milczącą bliskością i towarzystwem chmur.
 Jadwiga Skierska |
